Obiecanki nad urną – czyli wyborcze prawdy, żarty i cuda

Miejsce: PAŁAC KAZIMIERZOWSKI UW

Zaproszeni goście:

dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, ekonomistka WNE UW

doc. dr Ewa Pietrzyk- Zieniewicz, ekspert w dziedzinie psychologii politycznej INP UW

prof. Jerzy Bartkowski, członek Rady CBOS, Instytut Socjologii UW

Piotr Tymochowicz, specjalista ds. wizerunku i marketingu politycznego

dr Maciej Górecki, badacz zachowań politycznych, Instytut Socjologii UW

W środę 17 czerwca odbyła się debata: Obiecanki nad urną. Czyli wyborcze prawdy, żarty i cuda. Było to już kolejne spotkanie zorganizowane przez społeczność Centrum Europejskiego UW w ramach projektu Centrum Debaty Publicznej. Debata zakładała bliższe przyjrzenie się programom wyborczym oraz konsekwencjom składanych wyborcom obietnic.

W świetle minionej kampanii na urząd prezydenta RP jak również zbliżających się wyborów parlamentarnych, postanowiliśmy podjąć dyskusję na temat retoryki obietnic wyborczych. Nie od dziś́ wiadomo, że na realizację programów wyborczych zazwyczaj brakuje pieniędzy w budżecie, większości w Sejmie lub po prostu chęci.

Moderator Maciej Górecki rozpoczął rozważania od postawienia trzech tez, na których miała opierać się dalsza polemika. Po pierwsze stwierdził, że rozpatrywanie obietnic wyborczych jako cynicznego narzędzia gry politycznej jest mocno przesadzone. Po drugie, że z naukowego punku widzenia to, co nazywamy kampaniami wyborczymi przynosi efektywny skutek i ma znaczący wpływ, co jednak skontrastował w trzeciej tezie z wątpliwością, czy rzeczywiście tak jest, że to właśnie kampanie wywierają zasadniczy wpływ na wyborców i „czy są tym, czym są”.

Jako pierwszy głos zabrał Piotr Tymochowicz przedstawiając dwanaście argumentów przemawiających za potrzebą prowadzenia kampanii wyborczych. Tym samym podkreślał ich sens zauważając, że czasami to jedyna droga, dzięki której wyborca może poznać kandydata, jak to było w przypadku prezydenta elekta Andrzeja Dudy. Odniosła się do tego dr Ewa Pietrzyk-Zienkiewicz zwracając uwagę, że nie zawsze kampania przynosi zamierzony efekt, podając za przykład nieudaną kampanie reprezentantki Sojuszu Lewicy Demokratycznej pani Magdaleny Ogórek. Oboje jednak zgodzili się, że kampanie pomimo swojego rozgłosu przyciągają znacząco niewielką część wyborców, bo większość z nich ma upatrzonego kandydata oraz, że działania marketingowe mają znaczący wpływ na społeczeństwo. „Kampanie są tak samo ważne, jak reklama na rynku. Niestosowanie kampanii to tak samo, jak stosowanie maksymy: „sieć w kącie, a cię znajdą”. Nie prawda, nigdy cię nie znajdą- podsumował Tymochowicz. 

Profesor  Bartkowski natomiast, zapytany o wpływ kampanii i obietnic na sytuacje Polski w przeciągu ostatnich 20-25 lat przywołał sytuację wyboru osoby Lecha Wałęsy pomimo pełnej świadomości wyborców, że nie będzie on w stanie spełnić złożonych obietnic. Profesor rzucił również światło na konsekwencje walki na obietnice i jako główną wskazał obniżenie poziomu debaty politycznej.

Bieg dyskusji obrał zupełnie inny kierunek po wypowiedzi pani Małgorzaty Starczewskiej-Krzysztoszek, która skupiła się na realności obietnicy z minionej kampanii tj. przyznania 500 zł na każde dziecko. Wyliczeniami udokumentowała katastrofalne konsekwencje takiej reformy, proponując w to miejsce inwestycje w edukację i reformę całego systemu szkolnictwa w Polsce. Argumentowała, że inwestycja jest lepszym, bo długoterminowym, rozwiązaniem problemu niskich dochodów i innowacyjności polskiej gospodarki. 

Wskazanie dr Starczewskiej-Krzysztoszek zapoczątkowało żywiołową dyskusję o kondycji szkolnictwa wyższego w Polsce i reformach systemu edukacji. Być może kolejne spotkania z cyklu CDP będą dotyczyły właśnie tych problemów. Dziękujemy wszystkim przybyłym za obecność i uczestnictwo w dyskusji. Już wkrótce kolejne wydarzenia – zapraszamy!